Erken Menopoz Tedavisi
Erken menopoz, son yıllarda daha fazla dikkat çeken ve kadın sağlığını yakından ilgilendiren önemli bir durumdur. Genellikle menopoz, kadınlarda ortalama olarak 51 yaş civarında başlar. Ancak, ülkemizde yapılan araştırmalar, kadınların ortalama 48-49 yaşlarında menopoza girdiklerini göstermektedir. 40 yaş altında meydana gelen menopoz prematür menopoz, 45 yaşın altında olan menopoz ise erken menopoz olarak adlandırılmaktadır. Özellikle 45 yaşın altında yaşanan menopoz durumlarında, bireyin sağlık sorunları yaşamaması için mutlaka tedaviye başvurulmalıdır.
Erken Menopozun Tanımı ve Nedenleri
Erken menopoz, çeşitli nedenlerle kadınlarda normalden daha erken yaşlarda yumurtalık fonksiyonlarının sona ermesi durumudur. Bu durum genetik faktörler, otoimmün hastalıklar, tıbbi tedaviler (örneğin kemoterapi ve radyoterapi), cerrahi müdahaleler (örneğin yumurtalıkların alınması) ve bazı enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıkabilir. Erken menopozun sağlık üzerinde ciddi etkileri olabileceği için erken tanı ve tedavi büyük önem taşır.
Erken Menopozun Belirtileri
Erken menopozun belirtileri şunlar olabilir:
- Adet düzensizlikleri
- Sıcak basmaları
- Gece terlemeleri
- Vajinal kuruluk
- Ruhsal değişiklikler, depresyon
- Uyku sorunları
- Cinsel istekte azalma
Erken Menopoz Tedavisinde Bilinmesi Gerekenler
- Erken yaşta ortaya çıkan menopoz vakalarında kendiliğinden geri dönüş veya tedavi ile geri dönüş mümkündür. Bu geri dönüşler özellikle otoimmün tipte menopozlarda gözlemlenmektedir.
- Genç yaşta oluşan erken menopozun kadın üzerindeki en büyük zararlarından biri kemik erimesi (osteoporoz) riskidir. Bu konuda doktor kontrolü altında gerekli önlemler alınmalı ve kemik koruyucu tedavi başlatılmalıdır.
- Ateş basması, vajinal kuruluk, ruhsal gerginlik gibi erken menopoz belirtileri hormon tedavisi ile yönetilebilir.
- Yumurta hücrelerinin tükenmesi sonucunda ortaya çıkan erken menopoz vakalarında, kadının kendi yumurtaları ile gebelik oluşturması oldukça zordur. Bu durumda, başka bir kadının bağışladığı yumurta hücreleri ile gebelik oluşturmak tek çözüm olabilir.
- Erken menopoz tedavisinin amacı, kadının 50 yaşına kadar ihtiyaç duyduğu hormonları yerine koymak ve dengesizlikleri önlemektir. Özellikle 40 yaş altı kadınlarda östrojen eksikliği sağlık riskleri yaratabilir ve bu hormonların yerine takviye edilmesi büyük önem taşır. Bu tedavi, kişinin zaten ihtiyaç duyduğu hormonları yerine koyma amaçlıdır.
- Erken menopoz yaşayan kişiler, 50 yaşına kadar her yıl düzenli olarak gerekli kontrollerini yaptırmalıdır. Hormon tedavisi aldıktan ve 50 yaşına ulaştıktan sonra tedaviyi bırakabilirler.
- Düzenli ve sağlıklı beslenme, erken menopoz tedavisinde önemlidir. Özellikle kalsiyum içeren besinler tüketilmelidir. Süt, yoğurt, peynir, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuşkonmaz, kuru üzüm, kuru erik, badem, kuru baklagiller, brokoli, bamya, lahana, ceviz, alabalık, sardalye ve fıstık gibi besinler kalsiyum açısından zengindir.
- İlaç tedavisinden memnun olan kişiler, 5 yıl ek olarak ilaçlara devam edebilir.
Sonuç
Erken menopoz, kadın sağlığı üzerinde önemli etkileri olan bir durumdur. Erken teşhis ve tedavi, yaşam kalitesinin korunması açısından büyük önem taşır. Hormon tedavisi, sağlıklı beslenme ve düzenli kontrollerle erken menopozun olumsuz etkileri en aza indirilebilir. Kadınların bu süreçte doktorları ile yakın işbirliği içinde olmaları ve önerilen tedavi planlarına uymaları önemlidir. |
