Elektrokonvulsif Tedavi, kısaca EKT, belirli psikiyatrik hastalıklar için etkili ve güvenilir bir tıbbi tedavi yöntemidir. EKT, beyine elektrik uyarımı verilerek uygulanır ve genellikle "elektroşok tedavisi" veya "şok tedavisi" olarak da bilinir. EKT, 1938 yılından bu yana çeşitli psikiyatrik bozuklukların tedavisinde kullanılmaktadır. Zamanla, tedavinin etkinliğini artırmak ve yan etkilerini azaltmak amacıyla birçok geliştirme yapılmıştır. EKT uygulanmadan önce hastaya gerekli kan tahlilleri, EKG, beyin elektrosu ve MR gibi tetkikler yapılır. Tedavinin güvenli bir şekilde uygulanabilmesi için Dahiliye, Anesteziyoloji ve Nöroloji uzmanlarının birlikte çalışması gereklidir.

EKT tedavisi sırasında bir anestezi uzmanı ve bir psikiyatr hazır bulunur. Acil müdahale imkanlarının bulunduğu bir tedavi odasında işlem gerçekleştirilir. Hasta bir sedyeye yatırılır ve kas gevşetici ve uyku sağlayan anestezi ilaçları damardan verilir. Daha sonra hastanın alnına iki adet elektrot yerleştirilir ve birkaç saniyeliğine elektrik akımı verilir. Bu akım sayesinde beyinde ritmik bir elektrik hareketlenmesi olur ve bazı beyin kimyasalları salgılanmaya başlar. EKT tedavisi yaklaşık olarak 5 dakika sürer. İşlem sonrasında anestezi uzmanı ve psikiyatr, hasta tamamen uyanana kadar yaklaşık 20 dakika boyunca yanında beklerler.

Şu ana kadar yapılan araştırmaların hiçbirinde EKT tedavisinin beyinde bir hasar oluşturduğuna dair kanıt bulunamamıştır. EKT tedavisinin uygulandığı kişilerde beyin hasarı oluşması durumunda kan dolaşımında enzim ve proteinlerde yükselme görülmemiştir. Hayvanlar üzerinde yapılan EKT deneyleri sırasında ve sonrasında herhangi bir beyin hasarı izlenmemiş ve tedaviden aylar sonra dahi hasar görülmemiştir. EKT sırasında sadece beyin ısısında biraz artış görülmüştür; ancak bu ısı artışı 1 derecenin onda biri kadar olmuştur.

EKT tedavisi sonrasında hastalarda görülen hafıza kayıpları yaklaşık 1 yıl içerisinde tamamen ortadan kalkmaktadır. EKT tedavisi öğrenme becerisine zarar vermez; aksine depresyonu ortadan kaldırması nedeniyle öğrenmeyi daha da kolaylaştırır. Ancak bazı EKT uygulanan hastalarda, EKT öncesi kişisel anıların tekrar hatırlanması 6-12 ay arasında bir süre gerektirebilir. Psikiyatrik hastalıklara sahip kişilerde rastlanılan unutkanlık genellikle yeterince iyileşmeyen bozukluk, ilaçların yan etkisi veya yaşlanma nedeniyle görülmektedir.

Yeni psikiyatrik ilaçların yan etkilerinin daha az olması ve daha kullanışlı olmaları nedeniyle EKT tedavisine ihtiyaç azalmıştır. Ancak hala birçok hasta için EKT tedavisi en etkili psikiyatrik tedavidir. Bazı vakalarda ilaçların yetersiz kalması, ilaçların yan etkileri veya kişinin farklı hastalığı nedeniyle ilaç yeterli dozda kullanılamaz. Bazı vakalarda ise hastanın bozukluğa karşı dirençli olması gibi durumlar EKT tedavisinin en hızlı çözüm yolu sağlamasına neden olmaktadır.

EKT tedavileri genellikle haftada 2-3 seans uygulanmaktadır. Genel olarak bir tedavi programında 6-12 arası seans bulunur.

ABD'de 1999 yılında yapılan bir araştırma sonucunda 50.000 EKT tedavisinde tek bir ölümün saptandığı görülmüştür. Modern anestezi teknikleri ile günümüzde EKT tedavisi çok daha güvenilir bir hale gelmiştir.

EKT tedavisi uygulanan hastaların %90'ında belirli düzeyde bir düzelme izlenmektedir. Birçok hasta EKT tedavisi sonrasında aylar süren bir iyilik ve stabillik haline sahiptir. EKT sonrası hastalık için genellikle ilaç kullanımına devam edilmektedir. Ancak bazı hastalarda ise bütün kuvvetli tedavilere rağmen hastada düzelme sağlanamaz. Bu durumda amaç, ruh sağlığının en iyi biçimde korunmasını sağlamaktır.

Genellikle filmlerde veya dizilerde gösterilen EKT tedavileri oldukça acı verici olarak tasvir edilir. Ancak gerçek hayat ile bunların hiçbir alakası yoktur. EKT tedavisi sırasında hasta hiçbir acı hissetmemektedir.