Hiperbarik Oksijen Tedavisi
19 Temmuz 2024

Hiperbarik Oksijen Tedavisi


Hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT), kandaki hemoglobinin dokulara yaşamı devam ettirmek için gerekli oksijen moleküllerini daha yüksek oranda taşımasını sağlamak amacıyla kapalı bir ortamda 2,5 ATA (atmosferik mutlak basınç) basınçla uygulanan bir oksijen tedavisidir. Bu tedavi, hastaya %100 oksijen verilmesini içeren tıbbi bir uygulamadır. HBOT, deniz seviyesinde atmosfer basıncının 2,5 katı kadar oksijenle gerçekleştirilir. Tıpta bir uzmanlık dalı olan hiperbarik oksijen tedavisi, başlangıçta dalgıçların vurgun yemesinde kullanılırken, günümüzde çeşitli hastalıkların tedavisinde de yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

Hiperbarik Oksijen Tedavisi Uygulaması Nasıl Olur?

Öncelikle hastalar yatarak ya da oturur durumda basınç odasına alınır. Daha sonra yavaş şekilde odadaki basınç, hava verilerek yükseltilir. Önceden planlanan basınç seviyesine ulaşıldığında, hastanın özel bir maske takarak %100 oksijen soluması sağlanır. Hasta, görevlilerin talimatıyla tedaviyi sürdürür. Ardından basınç azaltılarak tedavi sonlandırılır. Tedavinin süresi ve uygulanan basınç oranı her hastalıkta farklı olduğu gibi, hastalıkların karakterine göre de değişiklik gösterir.

Hiperbarik Oksijen Tedavisinde Hastaların Uyması Gereken Kurallar

Hastalar sigara içiyorsa, sigarayı bırakmalıdır. Tedavi sırasında hastaların %100 pamuk kumaştan giysi giymesi gerekmektedir. Bunun için tedavinin uygulandığı yerlerde özel giysiler bulunmaktadır. Odadaki basıncın artırılması ve azaltılması durumunda ortaya çıkan basınç farklılıkları nedeniyle, hastanın vücudunda bulunan kapalı hava boşluklarında hacim değişiklikleri olabilir. Bu, hastaların kulaklarında tıkanıklığa neden olabilir. Eğer bu esnada hava yutulursa, odadan çıktığında hasta şişkinlik hissi duyabilir. Hasta basınç odasında olduğu sürece kameradan izlenebilir ve diafon sistemi aracılığıyla konuşma sağlanabilir. Eğer tedavi sırasında hasta dışarıya çıkmak isterse, önce ara kabine alınabilir. Bu esnada basınç düşürülerek 3-4 dakikada tedavi sonlandırılır. Hastaya gerekli olan bir şey olduğunda, odaya medikal bölmeden hızlı bir basınç eşitlemesiyle malzeme verilebilir.

Hiperbarik Oksijen Tedavisi Hastalıkları Nasıl İyileştirir?

Bu tedavide solunan %100 oksijen, hastaların dokularına giden temiz kandaki oksijen oranını 20 kata kadar artırır. Bu, araştırmalar neticesinde belirlenmiştir. Dokulardaki oksijen arttığında;
  • Görevini oksijensizlik nedeniyle yapamayan hücreler desteklenir
  • Oksijensiz ortamda bakterilerin üremesi engellenir, bakterilerin ortama saldığı toksinlerin etkinliği azalır
  • Vücutta yeni damar gelişimi ve yara iyileşmesini sağlayan maddelerin üretimi artırılır
  • Vücut savunmasında görevli olan hücreler desteklenir
  • Antiödem etkisi ortaya çıkar
  • Karbondioksit zehirlenmesi olduğunda, hücre bazındaki zehirlenme azalır

Hiperbarik Oksijen Tedavisi Ne Kadar Sürede Biter?

Tedavinin süresi, hastanın hastalığına ve hastalığın karakterine bağlı olarak hiperbarik tıp uzmanı tarafından planlanır. Tedavi seanslar halinde uygulanır. Her seans 60-140 dakika arasında planlanır ve seanslar günde bir defa yapılır. Sadece acil hastalıkların tedavisinde 6 saat arayla günde iki defa uygulanabilir. Seansların sayısı her hastada farklıdır. Bazı hastalarda 20 seansta iyileşme sağlanırken, bazı hastalarda 50-60 seansta iyileşme olabilir. Hiperbarik oksijen tedavisinin süresi, hastalıklar aynı bile olsa her hastada farklılık gösterir. Bu nedenle hastaların günlük ve toplamda alacağı seanslar, hasta bazında belirlenir.

Hiperbarik Oksijen Tedavisi Hastalara Zarar Verebilir mi?

Tedaviden önce hastalar muayene edilir ve gerekirse bazı tetkikler yapılır. Bu tedavinin ciddi komplikasyonları daha önce görülmemiştir. Ancak ciddi derecede akciğer hastalıkları olan hastalara bu tedavi uygulanmaz. Hastalarda en çok görülen yan etki orta kulak barotravmasıdır. Bu, hastaların öğretilen şekilde odada basınç arttığında kulak eşitleme manevrasını hatalı yapmasından kaynaklanır. Bazen kulağın havalanmasına engel olan anatomik bir sorun da buna yol açabilir. Ancak tedavinin 3-4 gün yapılmaması, kulakların normale dönmesini sağlar.

Hiperbarik Oksijen Tedavisi Hangi Hastalıklarda Uygulanır?

Hiperbarik oksijen tedavisi, aşağıdaki hastalıkların tedavisinde uygulanabilir:
  • Şofben ve soba zehirlenmeleri
  • Siyanid, karbonmonoksit zehirlenmesi
  • Diyabet hastalarındaki yara iyileşmesinin gecikmesi
  • Ani görme ve işitme kayıpları
  • Hava, gaz embolisi
  • Dekompresyon hastalığı, crush yaralanmaları, akut iskemiler
  • Radyasyon nekrozları
  • Gazlı gangren
  • Aşırı kan kayıpları
  • Beyin apsesi
  • Termal yanıklar
  • Yumuşak doku enfeksiyonları

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Cezmiye

15 Temmuz 2024 Pazartesi

Hiperbarik oksijen tedavisi sırasında odadaki basıncın arttırılması ve azaltılması durumunda ortaya çıkan basınç farklılıkları nedeniyle kulaklarımda tıkanıklık hissetmem normal mi? Eğer bu esnada hava yutarsam, odadan çıktığımda şişkinlik hissi duymam mümkün mü? Tedavi sırasında herhangi bir rahatsızlık hissettiğimde dışarıya çıkmak istersem ne yapmalıyım? Bu tedavi gerçekten de ciddi komplikasyonlara yol açmıyor mu?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Cezmiye,

Hiperbarik oksijen tedavisi sırasında odadaki basıncın arttırılması ve azaltılması nedeniyle ortaya çıkan basınç farklılıkları, kulaklarda tıkanıklık hissine yol açabilir; bu oldukça normal bir durumdur. Basınç değişiklikleri, kulak zarında ve östaki borusunda baskı yaratabilir, bu da tıkanıklık veya rahatsızlık hissine neden olabilir. Hava yutma durumunda, tedavi sonrasında şişkinlik hissi yaşamanız mümkündür, çünkü hava sindirim sisteminizde birikebilir.

Tedavi sırasında herhangi bir rahatsızlık hissettiğinizde, durumu hemen tedaviye nezaret eden sağlık personeline bildirmelisiniz. Bu tür ortamlar genellikle kontrol altında olduğundan, sağlık personeli gerekli önlemleri alarak sizi rahatlatabilir veya tedaviye ara verebilir.

Hiperbarik oksijen tedavisi genellikle güvenli bir tedavi yöntemi olarak kabul edilir; fakat her tedavi gibi, belirli riskler ve nadir de olsa komplikasyonlar olabilir. Bu nedenle, tedavi öncesinde doktorunuzla tüm endişelerinizi ve olası yan etkileri konuşmanız önemlidir. Sağlıklı günler dilerim!

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Fizik Tedavi İçindeki Uygulamalar

Fizik Tedavi İçindeki Uygulamalar

İdrar Yolu İltihabı Bitkisel Tedavisi

İdrar Yolu İltihabı Bitkisel Tedavisi

Dikkat Eksikliği Tedavisi

Dikkat Eksikliği Tedavisi

Kronik Gastrit Tedavisi Kronik Gastrit Nasıl Tedavi Edilir?

Kronik Gastrit Tedavisi Kronik Gastrit Nasıl Tedavi Edilir?

Puva Tedavisi Puva Nasıl Tedavi Edilir?

Puva Tedavisi Puva Nasıl Tedavi Edilir?