Makat yırtığı, makat çatlağı olarak da bilinir ve genellikle anüs bölgesindeki cildin yırtılması ya da çatlaması sonucu oluşur. Bu durum, çoğunlukla sert dışkılama ile ilişkilidir ve zamanla derinleşebilir. En yaygın nedeni kabızlık olmasına rağmen, aşırı dizanteri ve ishal gibi hastalıklar da makat yırtılmasına neden olabilir. Erken dönemde doğru ilaçlarla tedaviye başlanırsa, yırtık derinleşmeden iyileşebilir.

Makat yırtığı, iki dereceye ayrılarak değerlendirilir:

Makatta çatlama olduktan sonraki 2-3 hafta süresi içinde erken dönem olarak değerlendirilir. Düzenli tedavilerle %40-60 ihtimalle düzelebilir ve yaklaşık bu kadarı da kronikleşir. Erken dönemde hasta tuvalette makatını bıçak çiziyormuş gibi acı hisseder ancak dışkılama işlemi bittikten sonra ağrısı kısa sürede geçer. Kronikleştiğinde ise yani ciddi hal aldıktan sonra hasta, tuvaletten çıktıktan sonra 2-4 saat boyunca ağrı hissetmeye devam eder. Bu ağrı dışkılama sırasındaki bıçak gibi değildir; daha çok makatta kontrolsüz kasılma şeklinde ağrıya benzer. Bacağa, kola giren kramp ağrısına benzer. Hastalık devam ederse cerrahi müdahalelerle yapılması gerekir çünkü ilaçlar fayda vermez.

Makat yırtığı, erken dönemde teşhis ve tedavi edildiğinde büyük ölçüde iyileşme sağlanabilir. Ancak kronikleşmiş vakalarda daha invaziv tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir. Tedaviye ek olarak, hastaların diyet düzenlemeleri yapması ve önerilen bakım yöntemlerini uygulaması önemlidir. Her durumda, tedavi süreci mutlaka uzman bir hekim gözetiminde gerçekleştirilmelidir.