Aşılama tedavisi, uzun süre gebe kalmaya çalışan ancak bu konuda başarılı olamayan kadınlar için uygulanan bir kısırlık tedavi yöntemidir. Aşılama tedavisi oldukça pratik ve kolay bir yöntemdir. Erkekten sperm hücresi alınarak, belirlenen yönteme göre kadının vajinasına yerleştirilmesi şeklinde tanımlanabilir. Aşılama tedavisiyle gebe kalma şansı yaklaşık %20 oranındadır. Günümüzde yaygın olarak tercih edilen bir tedavi şeklidir.

Aşılama tedavisi, erkekten alınan sperm ve kadından alınan yumurtanın birleşme şansını artırmak ve fizyolojiyi desteklemek amacıyla uygulanır. Anne adayına uygulanan hap veya enjeksiyonlar sayesinde her ay düzenli bir tane olan yumurta miktarının sayısı artırılır. Baba adayından alınan spermler ise tedavi için laboratuvar ortamında özel olarak hazırlanır. Yumurta çatlatma iğnesi kullanılarak, çatlama dönemi ayarlanır. Özel işlemlere tabi tutulmuş olan sperm, plastik bir boru yardımıyla rahim içine gönderilir. Bu işlem sayesinde spermin ilerleyeceği yol kısaltılır ve yumurta ile daha kolay şartlarda buluşması sağlanır.

Aşılama tedavisi her ne kadar kolay ve pratik bir tedavi şekli olsa da hastaya ilk olarak doğal yollardan gebe kalması için süre tanınır. Gebe kalmak istenen süre üzerinden bir yılı aşkın bir süre geçtikten sonra eğer gebelik sağlanamamışsa ilgili tetkikler yapılarak aşılama tedavisine karar verilir. Günümüzde kolay bir şekilde uygulanan ve neredeyse hiç ağrısız bir tedavi yöntemidir.

Aşılama tedavisinin yapılabilmesi için baba adayında sperm, anne adayında ise yumurta oluşumunun mutlaka olması gerekir. Eğer yumurtlama veya spermde bir sorun varsa öncelikli olarak bu sorunların giderilmesi için gerekli tedavilerin yapılması gerekir.

Aşılama tedavisi yalnızca birkaç dakika içinde tamamlanabilir. Tedavi anında hasta için herhangi bir anestezik madde kullanılmasına gerek yoktur. Hasta jinekolojik muayene pozisyonuna alınır ve vajinal bölgeye gerekli ekipmanlar yerleştirilir. Bu sayede içeriye rahatlıkla girme olanağı sağlanır. Hekim yalnızca birkaç saniye içinde vajina içine gerekli olan spermi transfer eder. Operasyon tamamlandıktan sonra hasta 10-20 dakika dinlenmeye alınarak, günlük yaşantısına dönüş yapabilir. Eğer operasyondan sonra beklenmeyen komplikasyonların geliştiği fark edilirse vakit kaybedilmeden doktora başvurulmalıdır. Aşılama tedavisinden sonra komplikasyon gelişme olasılığı oldukça az olsa da bazı durumlarda komplikasyon gelişebilir. Tedaviden başarılı sonuç alınamamışsa, hasta için yeni bir tedaviye başlamak amacıyla 3 ay dinlenme önerilir. Anne adayı kendini hazır hissettiğinde tüp bebek tedavisine başlamak uygun görülebilir.

Aşılama tedavisinin başarılı olabilmesi için dikkat edilmesi gereken bazı ayrıntılar bulunmaktadır. Erkekten alınacak sperm hücresinin sağlıklı ve etkili olabilmesi için tedaviden önceki birkaç gün alkol, uyuşturucu madde ya da spermi olumsuz etkileyecek ilaçların kullanılmaması gerekir. Bu tür maddeler spermin yapısını olumsuz yönde etkileyebilir. Aynı şekilde anne adayının da tedaviden birkaç gün öncesinde vajinal bölgeye krem, fitil, losyon gibi maddeleri kullanmaması gerekir. Aksi halde bölgeye uygulanan bu tür maddelerin kalıntıları tedavide mikrobik sonuçların olmasına neden olabilir. Aşılama tedavisi oldukça ciddi bir tedavidir, dolayısıyla tedavi süresinde hemşire ve hekimin uyarılarına dikkat edilmelidir.

Aşılama tedavisi, diğer kısırlık tedavilerine kıyasla daha az invaziv ve daha ekonomik bir seçenek sunar. Ayrıca, tedavi süreci hızlıdır ve hastanın günlük yaşamını fazla etkilemez. Ancak, aşılama tedavisinin başarı oranı diğer yöntemlere göre düşüktür ve bazı durumlarda birden fazla deneme gerekebilir. Tedavi başarısız olursa, daha ileri tedavi seçenekleri denenmelidir.